Orzekając rozwód lub separację, sąd obligatoryjnie musi podjąć decyzję dotyczącą władzy rodzicielskiej. W tego typu sprawach coraz częściej wybieranym rozwiązaniem jest opieka naprzemienna, która pozwala obojgu rodzicom aktywnie uczestniczyć w wychowywaniu dziecka. Jest to forma sprawowania pieczy nad dzieckiem, która ma swoje zalety, ale też i wady. Aby piecza naprzemienna mogła zostać orzeczona, muszą być spełnione określone prawem przesłanki. Opieka naprzemienna wpływa również na podział świadczenia 800 plus.
Czym jest władza rodzicielska?
Władza rodzicielska wiąże się z opieką nad małoletnim dzieckiem i obejmuje prawa oraz obowiązki rodziców wobec niego. Rozpoczyna się w momencie urodzenia dziecka i trwa do osiągnięcia przez nie pełnoletności. W zakres władzy rodzicielskiej wchodzi odpowiedzialność za opiekę nad dzieckiem oraz jego majątkiem, a także obowiązek wychowywania go z poszanowaniem godności i praw. Rodzice, którzy nie posiadają pełnej zdolności do czynności prawnych, nie mogą sprawować władzy rodzicielskiej.
Co może być przyczyną ustania władzy rodzicielskiej?
Władza rodzicielska wygasa, gdy dziecko osiągnie pełnoletność, a także w przypadku śmierci rodziców lub dziecka. Inne przyczyny ustania władzy rodzicielskiej to:
- Przysposobienie dziecka,
- Ubezwłasnowolnienie rodziców,
- Pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej,
- Orzeczenie sądu zmieniające ustalenie pochodzenie dziecka.
Na czym polega opieka naprzemienna?
Opieka naprzemienna jest formą sprawowania władzy rodzicielskiej, w której opiekę nad dzieckiem sprawują naprzemiennie oboje małżonkowie. Opiekę naprzemienną sprawują rodzice w równych okresach. Najczęściej dziecko spędza tydzień pod opieką ojca lub matki, po czym przez kolejny tydzień pozostaje pod opieką drugiego rodzica.
Decyzja o ustanowieniu opieki naprzemiennej musi uwzględniać dobro dziecka. Harmonijny rozwój dziecka stanowią nadrzędną wartość w kontekście orzekania o sposobie sprawowania opieki. Sąd kieruje się przede wszystkim tym, co najlepiej służy dziecku, aby zapewnić mu stabilność, bezpieczeństwo oraz warunki sprzyjające jego zdrowemu rozwojowi, niezależnie od sytuacji rodziców.
Równie istotne jest to, aby rodzice potrafili ze sobą współpracować oraz unikali konfliktów. Wspólne sprawowanie opieki nad dzieckiem będzie wiązało się m.in. z podejmowaniem decyzji dotyczących bieżących spraw. Konflikty między współmałżonkami mogą negatywnie wpływać na emocjonalny rozwój dziecka, powodować poczucie niepewności oraz zakłócać jego poczucie stabilności.
Jakie są wady i zalety opieki naprzemiennej?
Jednym z najważniejszych atutów opieki naprzemiennej jest to, że umożliwia dziecku utrzymanie bliskich, równorzędnych relacji zarówno z rodzicami, jak i dziadkami. Piecza naprzemienna wspiera rozwój silnych więzi emocjonalnych z każdą ze stron. To rozwiązanie przynosi również pewne korzyści rodzicom, którzy żyją osobno. Opieka naprzemienna pozwala im lepiej zorganizować swoje życie zawodowe i prywatne. Dzięki równomiernemu podziałowi opieki nad dzieckiem mają oni czas na realizację obowiązków oraz rozwijanie swoich pasji.
Główną wadą tego rozwiązania jest konieczność częstego przenoszenia się dziecka pomiędzy domami rodziców, co może być szczególnie uciążliwe dla młodszych dzieci. Nie każde dziecko odnajdzie się w takim trybie życia, dlatego przy ustalaniu opieki niezwykle istotne jest uwzględnienie jego indywidualnych potrzeb. W opiece naprzemiennej niezwykle ważne jest, aby rodzice mieszkali blisko siebie, co zmniejsza dyskomfort związany z przenoszeniem się dziecka i ułatwia mu adaptację do nowej rzeczywistości.
Czym są alimenty?
Obowiązek alimentacyjny wynika z przepisów prawa. Kodek Rodzinny i Opiekuńczy określa je jako świadczenie polegające na zapewnianiu środków na utrzymanie. Najczęściej jest on realizowany poprzez regularne wypłacanie wcześniej ustalonych kwot na rzecz uprawnionej osoby.
Pieniądze mogą być przeznaczone na bieżące potrzeby dziecka takie jak wyżywienie, ubranie, wypoczynek czy kształcenie. Jeśli rodzice żyjący osobno i nie są w stanie dojść do porozumienia w kwestii finansowania dziecka, sąd może orzec alimenty i ustalić kwotę, którą jeden z rodziców będzie zobowiązany łożyć na utrzymanie dziecka.
Kwota alimentów zależy od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej do ich płacenia, a także od usprawiedliwionych potrzeb dziecka. Warto wspomnieć, że potrzeby małoletniego dziecka, wraz z biegiem czasu mogą wzrosnąć. Wtedy można wystąpić do sądu z wnioskiem o zwiększenie świadczenia.
Alimenty przy opiece naprzemiennej?
Warto jasno podkreślić, że sprawowanie opieki naprzemiennej nie zwalnia rodziców z obowiązku alimentacyjnego wobec dziecka. Zgodnie z przepisami polskiego prawa, każdy z rodziców ma obowiązek uczestniczyć w kosztach utrzymania i wychowania dziecka, niezależnie od tego, u kogo dziecko aktualnie przebywa w danym czasie.
Ponieważ oboje rodzice dzielą opiekę po równo, również koszty związane z wychowaniem dziecka powinny być dzielone w podobnym stopniu. Oznacza to, że każdy z rodziców powinien partycypować w wydatkach na dziecko proporcjonalnie do swojego wkładu w opiekę. Zazwyczaj sąd, orzekając o opiece naprzemiennej, nie wskazuje dokładnych kwot, które każdy z rodziców powinien przeznaczać na utrzymanie dziecka. Sąd przyjmuje, że skoro rodzice dzielą obowiązki wychowawcze, to również ponoszą koszty związane z wychowaniem dziecka w równym stopniu.
Czym jest rodzicielski plan wychowawczy?
Aby sąd mógł zdecydować o pieczy naprzemiennej, rodzice muszą wspólnie opracować rodzicielski plan wychowawczy. Często w procesie tym uczestniczy mediator, który pomaga rodzicom osiągnąć porozumienie. Im bardziej szczegółowy plan, tym lepiej, ponieważ pozwala on uniknąć przyszłych konfliktów. Plan wychowawczy powinien obejmować precyzyjne ustalenia dotyczące czasu, jaki dziecko spędza z każdym z rodziców, a także zasady podziału wakacji, ferii i świąt. Sąd zatwierdzi plan tylko wtedy, gdy uzna, że jest on zgodny z dobrem dziecka oraz że rodzice są w stanie go zrealizować.
Jeżeli dojdzie do takiej sytuacji, w której byli już małżonkowie nie osiągną porozumienia w sprawie opieki naprzemiennej sąd, mając na uwadze prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, podejmuje decyzję dotyczącą sposobu wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej oraz utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Jeżeli uzna to za zgodne z dobrem dziecka, sąd może powierzyć pełne wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając uprawnienia drugiego do określonych obowiązków i praw względem dziecka.
Sprawami z zakresu sprawowania władzy rodzicielskiej, zaprzeczenia ojcostwa, ustanowienia alimentów, opieki naprzemiennej czy przysposobienia zajmuje się adwokat Łódź. W kancelarii prawnej możliwe jest odbycie konsultacji prawnych, sporządzanie pism procesowych i opinii prawnych. Dodatkowo klienci kancelarii mogą uzyskać kompleksową pomoc prawną w postępowaniach sądowych na każdym etapie sprawy.
Opieka naprzemienna a świadczenie wychowawcze 800?
Opieka naprzemienna nie powoduje zawieszenia wypłaty popularnego świadczenia 800 plus. Mają zastosowanie wtedy pewne przepisy dotyczące sposobu jego wypłaty, które uwzględniają podział opieki między rodziców. W tym przypadku kwotę świadczenia wychowawczego ustala się jednakowo ojcu jak i matce dziecka w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. W praktyce oznacza to, że każdy z rodziców otrzyma po 400 zł. Aby rodzice mogli otrzymać pełną kwotę świadczeń wychowawczych, muszą złożyć dwa oddzielne wnioski, każdy we własnym imieniu.
Podsumowanie
Opieka naprzemienna to rozwiązanie, które pozwala dziecku na zachowanie bliskich relacji z obojgiem rodziców, zapewniając równy podział obowiązków związanych z jego wychowaniem. Jednakże taka forma opieki nie zwalnia rodziców z obowiązku alimentacyjnego – obydwoje muszą w dalszym ciągu uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z utrzymaniem dziecka. Zasady opieki naprzemiennej mogą zostać ustalone przez samych rodziców, ale w razie braku porozumienia decyzję podejmuje sąd. Warto wiedzieć, że sąd zawsze kieruje się dobrem dziecka, a ustalenia dotyczące alimentów i opieki muszą odpowiadać jego potrzebom i interesom.
